Fikcja i personalizacja w życiu dziecka

Ostatnio stykamy się bliżej z pedagogiką Marii Montessori.  I przy okazji usłyszałam, że dzieci do lat 5-6 nie powinny mieć do czynienia z bajkami, baśniami, czy innymi opowieściami, w których występuje fikcja lub personifikacja. Czyli odpadają wszelkie książeczki z pieskami jeżdżącymi na rowerze, kotkami, co piją mleczko z kubeczka i jedzą jajeczko łyżeczką, nawet poczciwa Kaczka Dziwaczka musi poczekać. Wskazane są natomiast książeczki, które pokazują świat taki, jakim jest, także znane dziecku, codzienne czynności. 

Argument, jaki padł, to to, że takie podejście przekłada się m.in. na lepszą umiejętność koncentracji uwagi. Przyznam, że jak na razie nie zgłębiłam tematu i nie znam dokładniejszych danych, czy szerszej argumentacji. Jednak intuicja podpowiada mi, że coś w tym jest.

Wiem też, że intuicja jest wypadkową wiedzy i doświadczenia, których czasem sobie nie uświadamiamy. Tak, więc postanowiliśmy jej zaufać i na razie schować wszelkie lektury nie wpasowujące się w tą zasadę.

Przyznam, że im bardziej o tym myślę, tym bardziej logiczne mi się to wydaje. Oto jak sama to sobie zracjonalizowałam:

• Skoro dziecko dopiero uczy się świata, to sensowne wydaje się uczyć je najpierw tego, jak ten świat na prawdę wygląda i funkcjonuje, a dopiero potem, na tej utworzonej bazie, oczekiwać tworzenia abstrakcyjnych modyfikacji.
• Wiadomo, że dzieci dość długo nie potrafią rozróżniać fikcji od rzeczywistości, co często pojawia się przy okazji dyskusji o szkodliwości reklam. W tym kontekście logiczne jest, że wprowadzanie jej za wcześnie, rzeczywiście możne powodować pewne zamieszanie w głowie małego człowieka.
• Dodatkowo, uważam za ważne zaufanie dziecka do rodziców, a jeżeli przekazujemy dziecku informacje, których ono nie potrafi rozpoznać, jako umowne/fikcyjne, to de facto odkrycie prawdy może być pewną ujmą ciążącą na tym zaufaniu.
• Pozostaje jeszcze kwestia bezpieczeństwa - przypadki dzieci, które wyskakiwały z okna, bo myślały, że polecą jak superman…

Dodam, że przypadkiem uchowała się w dziecięcym pokoju jedna książka – Spóźniony Słowik, Tuwima. Z naprawdę ładnymi obrazkami, niestety m.in. słowików siedzących na krzesełkach i jedzących łyżeczką. Franek wybrał ją sobie ostatnio do czytania. Przy czym, pokazywał i nazywał różne rzeczy, więc zamiast czytać wiersz, zaczęłam opowiadać, co widać na rysunku… no właśnie… i tu poczułam się głupio, no bo co widać – słowika, który śpi w łóżeczku? Czy może to jednak chłopiec, śpiący z przytulanką? I jak takie ilustracje mają się do nauki świata, chociażby rozpoznawania gatunków ptaków?